Oranje-Nassau mijn IV

Oranje-Nassau IV 1927 - 1966

Kaart concessie Oranje-Nassau IV mijn

Productiegegevens : 13.754.000 ton

n 1910 werd, aan de rand van de Brunssummerheide, met de aanleg van een ventilatieschacht voor de Oranje-Nassau III begonnen op de Heksenberg, Heerlen, maar later werden de plannen uitgebreid en uiteindelijk werd hier de mijn Oranje-Nassau IV in 1928 in bedrijf gesteld.

Dit was meteen de kleinste van de vier Oranje-Nassau kolenmijnen. De diepste steenkoollagen, die in 1953 ontgonnen werden, lagen op 545 meter diepte en in datzelfde jaar werd 2,6 miljoen ton steenkool geproduceerd.

Het aandeel van de Oranje-Nassau mijnen kwam daarmee op ongeveer 20% van de totale Nederlandse steenkoolproductie.

.

Oranje-Nassau IV mijn oorspronkelijk bedoeld als luchtschacht

De schacht

De Oranje-Nassau IV had één schacht:

  • Schacht I maaiveld ca + 108,88 m A.P.

 

De ON IV had vier verdiepingen:

  • 240-mverd.
  • 340-mverd.
  • 420-mverd.
  • 545-mverd.

 

 

 

 

Schachtdieptes van de ON IV >

Locatie van de schacht van de ON IV

Afdiepen schacht rond 1920 (Foto's: Oranje-Nassau)

De met staal versterkte, betonnen schachtbok

Schacht ON-IV

De kleinste Oranje-Nassau mijn lag op de Heksenberg bij Heerlen. Deze mijn had maar één schacht met een diepte van 592 meter en een doorsnede van 4,5 meter.

De schacht had verdiepingen op de 240, 340, 420 en de 545 meter verdieping. Gepland was ook nog een 700 meter verdieping, waarvan de werkzaamheden inmiddels gestart waren. Uit veiligheidsaspecten was de mijn niet alleen verbonden met de ON-I en de ON-III, maar ook met de staatsmijn Hendrik, die zo'n 6 kilometer ten noorden lag.

In 1967 werd de mijn geïntegreerd met de ON-III, waardoor een groot deel van de bovengrondse werkzaamheden werd stilgelegd en overgenomen door de ON-III.

 

Schacht ON-IV

Steenberg

Het steenafval dat afkomstig was uit de steengangen en uit de wasserij van de Oranje-Nassau IV mijn werd via een transportband, vanaf de wasserij naar het steenstort getransporteerd.

In de Zuidkant van deze steenberg, was de ingang van de leermijn. In deze leermijn was een stukje mijn nagebouwd, ter opleiding van de OVS-ers (Ondergrondse Vak School). (Foto rechts: Oranje-Nassau)

Foto's steenberg ON-IV

 

< Links: Wagons met mijnsteenafval worden met een lier het steenstort opgetrokken (Foto: Ron Slangen)

 

 

 

 

 

Rechts: Lege wagons dalen middels een lier het steenstort wederom af (Foto: Ron Slangen) >

 

 

< Smalspoor ten behoeve van het transport van steenafval (Foto: Ron Slangen)

 

 

 

 

 

 

Smalspoor ten behoeve van het transport van steenafval (Foto: Ron Slangen) >

Status Steenberg

Omdat Sigrano graag het zilverzand onder de steenberg wil gebruiken, is een discussie ontstaan over de status van deze berg. Volgens sommigen zou het een Rijksmonument dienen te zijn. Hierover zijn diverse procedures gevoerd.

Op 5 september 2005 heeft de Staatssecretaris van OCenW het verzoek tot aanwijzing van de steenberg ON IV tot beschermd rijksmonument afgewezen. Na de rechtbank van Maastricht heeft ook de Raad van State (12 maart 2008) dit besluit bekrachtigd.

Omschieten schacht in 1973

Sloop

Op 3 augustus 1973 ontliep ook de schacht van de Oranje-Nassau IV mijn de slopershamer niet. Met een luide knal werden de poten onder de schachtbok weggeschoten en de zo sierlijke, betonnen schachttoren viel ter aarde. (Foto's: Oranje-Nassau)

Foto's sloop ON-IV

Omschieten schacht in 1973 Omschieten schacht in 1973
FILM: Omschieten schacht in 1973

De laatste kolen

De laatste, officiële kolenwagen, met de allerlaatste kolen die de Oranje-Nassau IV mijn in Heerlen, zou delven, kwam boven in 1967. De mijn werd hierna geïntegreerd met de Oranje-Nassau III mijn te Heerlerheide. Op de kolenwagen is te lezen dat volgens de mijnwerkers, er nog werk zou zijn tot 1980. Men doelde hierbij op de ontginning van de 700 meter verdieping.